Genel olarak ağ, iki ya da daha fazla bilgisayarın kablolu veya kablosuz olarak birbirleri ile haberleştiği, gerekli donanım bileşenleri ile birbirlerine bağlandıkları sistemlere denir.

Ağ türleri ve ağ alt yapıları için kullanılan cihazlar, hizmetler... yani ağ bileşenleri oluşturacağımız ağın büyüklüğüne göre çeşitlilik gösterir. Her farklı ağ tasarımında, coğrafi olarak bölgenin büyüklüğü, networkten talep edilen hizmetler, hız gereksinimleri ve bağlı olan kullanıcı sayısı bu durumu büyük ölçüde etkilemektedir.

Bir networkun LAN ya da WAN olması ağımızı modellerken, mevcut alt yapı, cihazları konumlandırdırdığımız yerler ve başka bir kurumdan ISP'den (Internet Service Provider) hizmet alıp almadığımıza göre değişir.

Peki ya WAN ve LAN nedir?

Coğrafi olarak birbirine yakın olan networklere LAN denir. Küçük ölçekli bir ofiste kurulu network, bir bina içerisindeki network, yani sınırlı ve küçük bir alandaki network yapıları yerel ağ diye adlandırılır.

Bilgisayarlar, hublar, ağ yazıcıları, switchler ve routerlar LAN networkte karşılaştığımız ağ cihazlarıdır.

Coğrafi olarak birbirine uzak, geniş bir alanda kurulu networklere ise WAN denir. Örneğin bir mağzanın farklı illerdeki şubelerini birbirlerine bağlarken, farklı ilçeler, hatta farklı ülkelerdeki ağları birbirine bağlarken tasarlayacağımız network WAN network olarak adlandırılır. Aslında özetle farklı Local ağları birbirine bağlayan networklerdir dememiz yanlış olmaz.

LAN networkte kullanılacak alt yapıya kendimiz karar veririz. Yani kullanacağımız kablolara ve servislere biz karar veririz. Fakat WAN da bu alt yapılara bizim karar vermemiz mümkün değil. Çünkü WANlar bizzat servis sağlayıcıları, ISPler tarafından yönetilir. Bu yüzden eğer bir ISP sahibi değilseniz üzülerek söylemeliyim ki bir WAN altyapısını değiştiremezsiniz.

İstanbul ve İzmirde iki farklı local ağımızın olduğunu hayal edelim. Bunlardan birisi üretim yaptğımız fabrika, diğeri de ürünlerin satışlarını yaptığımız mağzamız olsun. Bu iki local ağdaki tüm altyapıları, yani bütün cihaz konumlandırmalarına, bu cihazları nerede barındırdığımıza, kullandığımız kabloların türlerine, hatta kullanacağımız protokollere dahi biz karar veririz. Ancak yukarıda da dediğim gibi WAN networkte işler böyle yürümüyor. İki farklı locali birbirine bağlarken, kullandığınız ISP'den bir servis satın almak zorundasınız.

Yalnız burada şöyle bir şeye dikkat çekmek isterim. Local ağ derken, sadece coğrafi olarak birbirine yakın ağlardır diyemeyiz. Şöyle bir örnek düşünelim: Ortadan yol geçen karşılıklı iki binada ağlarınız var ve bu iki ağı birbirine bağlamak istiyorsunuz. Fakat ne durumki yol devletin olduğu için bu bölgede cihaz konumlandırmak yasak. Peki ya bu networke de LAN denilebilir mi? Maalesef ki diyemeyiz. Peki neden? Yol her ne kadar küçük ya da büyük olsa da, yolun bu iki yakasındaki networkleri bağlamak için de ISP'den bir hizmet satın almak zorundasınız.

Temelde önemli olan iki network çeşidinden bahsettik, kısaca bu arkadaşlardan da bahsetmek gerekirse:

• Local network kadar küçük olmayan, fakat WAN network kadar da büyük olmayan, daha çok şehir bazlı olan network türüne MAN denir.

• Kapsam alanı olarak LAN'a benzeyen fakat ağ alt yapısı olarak kablosuz cihazlar ve kablosuz medya kullanılan ağlara WLAN denir.

• Bir sistem odasındaki dosya sunucularını birbirine bağlayan, veri depolama, veri yedekleme ve veri kopyalama için tasarlanmış özel ağ alt yapısını da SAN ağ türü olarak adlandırabiliriz.